Heel belangrijk is dat je beseft dat je niets weet. Dan kun je open staan voor wat zich op dít moment aandient. Met name in persoonlijk onderhoud probeer ik heel duidelijk op die stoel van niet-weten te gaan zitten.
Koanoefening is niet een soort tentamen, niet iets om te kijken of je het goed doet. Het is een gelegenheid, een kans om het ware te leven. En iedere keer dat je dat moment hebt geleefd, is het deel van jou geworden. Lees
5 mei is niet alleen bevrijdingsdag, maar ook de lineage day van de sangha: de dag waarop we in dankbaarheid stil staan bij alle (zen)leraren die ons in een lange lijn zijn voorgegaan, vanaf Skakyamuni Boeddha, via Linji Yixuan (Rinzai Gigen) tot aan de stichter van dit centrum, Prabhasa Dharma zenji. Daarom benoemt Jiun roshi nieuwe leraren in onze traditie bijna altijd op die datum. Dit jaar waren dat Ciska Matthes en Stef Lauwers, die tot zenleraar zijn benoemd.
Ciska en Stef zijn al jaren goede bekenden van de Noorder Poort. Ze komen er heel vaak als deelnemers aan sesshins, en sinds een jaar of tien begeleiden ze zelf ook programma’s, tot nu toe onder de vlag van hun eigen sangha Het oog van de orkaan. Hun retraites vormen een mooie aanvulling op de zenprogramma’s – lees bijvoorbeeld dit verslag. Daarom is het fijn dat deze retraites nu, onder de programmanaam Zen & yoga, in de Noorder Poort agenda zijn opgenomen.
Vorig jaar publiceerde Ciska bij Asoka een boek over haar herinneringen aan Harada Tangen roshi, de Japanse zenmeester in wiens klooster ze zes jaar verbleef. In het vorige nummer van ZenLeven bespraken we dit boek.
Ciska kreeg van Jiun roshi de leraarsnaam Hosen, met de betekenis Dharma River. En stef werd Hosan, Dharma Mountain. Hieronder enkele beelden van deze feestelijke dag. De bestuursleden van de Stichting Vrienden van de Noorder Poort zorgden bij de ontvangst voor koffie, thee en wat lekkers en maakten een heerlijke lunch.
De laatste voorbereidingen van Jiun roshi en ceremoniemeester Daishin
Recitatie bij het begin van de ceremonie
Ceremoniemeester Daishin, Jotika Hermsen, de twee getuigemeesters Suigen roshi en Tenjo roshi, en Kyogen, die de Makugyo slaat
Op zondag 22 september 2024 organiseert de Vriendenstichting (SVNP) opnieuw een vriendendag. De laatste is al weer enkele jaren geleden, dus we vinden het hoog tijd om weer een mooie dag te verzorgen, dit keer rond het thema ‘Oogsten’. Een rijk thema, dat past bij het seizoen, waarin voor ieders smaak wel iets te vinden zal zijn. Het menu voor de dag is nog in de maak en houden jullie dus te goed. Maar we beloven je dat het smaakvol en inspirerend gaat worden! Noteer de datum dus vast in je agenda! En laat het ons alvast weten als je van de partij wilt zijn. Je kunt ons mailen via vriendendag@zenleven.nl. Zodra we het programma hebben – tweede helft juni – sturen we je dat dan rechtstreeks toe.
Voor wie is de dag?
Iedereen die de Noorder Poort een warm hart toe draagt is welkom op deze dag. Of je nu officieel Vriend bent, af en toe deelneemt aan programma’s van de Noorder Poort of het centrum kent via je leraar of meditatie-begeleider -we nodigen je van harte uit je op 22 september te laten verrassen en verwennen met ‘voeding voor lichaam en geest.’
Ter inspiratie….
De dichtregels die je door deze uitnodiging heen gestrooid vindt zijn zaadjes ter inspiratie. We hopen dat ze aanslaan, en dat je op 22 september aansluit!
Each year as autumn comes, the moon will shine as before,
And the world will watch it, will face it, till eternity.
Sermons at Mt. Ryozen, lectures in the Vale of Sokei,
Were teachings so precious, the audience needed the moon.
My meditation under the moon lasts till the ripest night.
The stream has hushed its cry, dew lies thick everywhere.
Who, among the moon-viewers tonight, will have the prize?
Walter Diederichs, “Begegnung im Kreis”, foto Joergens.mi/Wikipedia (onder licentie)
Vacature vertrouwenspersoon
Wegens vertrek van één van de drie interne vertrouwenspersonen binnen onze sangha is er plaats voor iemand om het team aan te vullen.
Citaat uit de Gedragscode van het International Zen Institute:
Iedere plek waar zenbeoefening en -studie wordt aangeboden, moet een veilige plek zijn. Overal waar mensen met elkaar samen zijn en interacteren, kunnen spanningen, een gevoel van onveiligheid en conflicten ontstaan. Deze kunnen voortkomen uit verschillen van inzicht of uit irritaties. Binnen de context van een spirituele organisatie kunnen daarnaast ook zaken die te maken hebben met macht, geld en seksualiteit een grote negatieve rol gaan spelen, zoals in de afgelopen jaren binnen diverse religieuze tradities is gebleken.
Interne vertrouwenspersonen
Bij een probleem is er altijd de mogelijkheid om contact op te nemen met één van de interne vertrouwenspersonen, bijvoorbeeld:
wanneer het niet gelukt is of niet mogelijk lijkt om een zorg, klacht of probleem samen op te lossen
wanneer je een machtsverschil ervaart met de persoon met wie je een probleem hebt
wanneer je twijfels hebt over iets dat je ziet gebeuren
wanneer je je zorgen maakt over iemand
wanneer je iets kwijt wilt zonder per se iets op te willen lossen
Samen met de vertrouwenspersoon kan worden nagedacht en besproken hoe je verder wilt gaan, waarbij onder meer verschillende vormen van conflictoplossing mogelijk zijn.
De interne vertrouwenspersonen hebben een korte opleiding gevolgd om deze rol op zich te nemen. Hun handelen als vertrouwenspersoon is aan regels gebonden. Eén van die regels betreft strikte vertrouwelijkheid, wat inhoudt dat elke stap slechts genomen wordt als degene die het probleem ervaart ermee instemt en er vooraf van op de hoogte is. (einde citaat)
In onze sangha zijn Marjolein Verboom, Liz Cornelissen en Dick van der Vaart onze drie vertrouwenspersonen; zij werken op basis van een vrijwilligerscontract. Marjolein Verboom wil in juni stoppen, in verband met drukte in haar reguliere baan.
We zoeken als opvolger van Marjolein opnieuw een vrouw. Voel jij ervoor om als Intern Vertrouwenspersoon het team aan te vullen en je voor onze sangha in te zetten? Of ken je iemand die geschikt is? Voor meer informatie kun je contact opnemen met een van de drie fungerende vertrouwenspersonen. Hier vind je hun e-mail adres en telefoonnummer. Als je besluit je aan te melden kun je dat per mail doen bij Dominique Hamerlijnck (Bestuurslid Noorder Poort) of Pieter Verduin (Voorzitter IZIN).
Ooit was er een boeddhistische omroep in Nederland, de BOS (Boeddhistische Omroep Stichting). Eigenlijk heel bijzonder, want voor zover ik weet heeft geen enkel ander Europees land een boeddhistische omroep gehad. Dat heeft met onze geschiedenis van de verzuiling te maken, waarin alle religieuze groeperingen hun eigen scholen, verenigingen en ook omroepen hadden.
Maar eind 2015 kwam daar een eind aan. Toen moest de BOS stoppen als onafhankelijke omroep omdat het toenmalige kabinet de financiering introk. Binnen het nieuwe plan van de publieke omroep was er wel een budget voor levensbeschouwelijke uitzendingen. En zo werd er (in samenspraak met de Boeddhistische Unie Nederland) voor gekozen om de boeddhistische programmering onder te brengen bij de KRO-NCRV: de Boeddhistische Blik.
Wat heeft Bodhi hiermee te maken? Wel, zonder de BOS had Bodhi nooit bestaan. Bodhi maakte namelijk oorspronkelijk deel uit van de BOS. Het is in 2008 door de BOS opgericht als een platform voor jongeren.
Nadat de BOS ophield te bestaan, is Bodhi wel doorgegaan, wat mogelijk was dankzij de steun van de “Stichting vrienden van de BOS”. Bodhi maakt nu niet meer content alleen bestemd voor jongeren, maar voor iedereen die in het boeddhisme geïnteresseerd is.
Veel mensen denken dat Bodhi de nieuwe naam is voor de Boeddhistische Omroep, maar dat is niet zo. Bodhi is een zogenaamd ‘web-only platform’ en maakt geen televisie-of radioprogramma’s.
Dus we hebben in Nederland verschillende kanalen die boeddhistische programma’s maken en artikelen schrijven. We hebben ‘De Boeddhistische blik’, die tv-programma’s uitzendt onder de vlag van KRO/NCRV, en we hebben Bodhi, dat op internet artikelen en video’s publiceert over het boeddhisme.
Bodhi is wel nauw blijven samenwerken met De Boeddhistische Blik. Op de site van Bodhi worden bijvoorbeeld altijd hun tv-uitzendingen aangekondigd.
En sinds anderhalf jaar is Bodhi een nieuw samenwerkingsverband gestart met 30NOW en Boeddha Boeken (uitgeverij Maitreya), onder de naam Boeddhistisch Geluid.
Niet alle boeddhisten zijn bekend met Bodhi. En dat is jammer, want op bodhitv.nl kun je heel veel interessante artikelen vinden over een brede waaier aan onderwerpen: stukken over meditatie, onderricht van bekende en minder bekende leraren, stukken over bepaalde thema’s zoals onlangs Boeddhisme en geld, leven met sterven en relaties. Daarnaast zijn er ook mooie artikelen over actuele onderwerpen.
Omdat ik dit stukje ging schrijven heb ik de site van Bodhi wat uitgebreider bekeken en veel artikelen gelezen. En ik moet zeggen: met plezier. Ik was verrast door de gevarieerde inhoud van de artikelen. Zo las ik bijvoorbeeld dit artikel waarin Bodhi aan PVV-stemmers en -mijders onder haar lezers vroeg waarover ze zich zorgen maakten en wat ze verwachtten van een kabinet met de PVV. Ik had nooit gedacht dat er boeddhisten zouden zijn die PVV zouden stemmen. Maar die zijn er. En het is verhelderend om te lezen wat hun afwegingen waren en zijn.
Ook de oorlog tussen Hamas en Israël wordt op Bodhi niet geschuwd. Nu kun je denken: daar kun je toch ook over lezen in de krant? Dat is zo. Maar de meerwaarde van Bodhi zit erin dat alles vanuit een boeddhistische invalshoek wordt bekeken. En dat geeft absoluut weer een andere kijk op de dingen.
Over het algemeen vind ik dat Bodhi een mooie balans vindt in het aansnijden van actuele onderwerpen en het informeren over specifiek boeddhistische onderwerpen, zoals het doen van retraites, de verhouding boeddhistische leraar en leerling, enz. Wat mij betreft dus zeker een aanrader om eens op hun site rond te kijken.
Je kunt je gratis abonneren op Bodhi, zodat je wekelijks een melding krijgt van de nieuwe artikelen.
En als je het platform waardeert, kun je ook besluiten donateur te worden, voor €19,50 per jaar. Bodhi krijgt geen subsidie – ze zijn volledig afhankelijk van donaties.
Voor haar afstuderen aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht maakt regisseuse Inez Eltink een documentaire met als werktitel Je bent al hier, waarin ze acht jongvolwassenen volgt terwijl ze een weekend in stilte zijn. De opnamen waren van 26 tot 28 januari op de Noorder Poort, tijdens een speciaal hiervoor georganiseerd zen-weekend (zie ookNiets is routine). Eén van de deelnemers, Sjoerd-Paul Beenders, schreef tijdens dit weekend een aantal gedichten, waarvan we er een paar uitkozen.
Je bent al hier
De dauw op het beslagen dakraam
Adem uit – je bent al hier
Alles is er, niets verkeerd, je hoeft niets
te verschuiven, of te rangschikken, te ordenen
Het is goed zo
En dat is mooi, je struikelt haast over de zingeving – maar het is ook spijtig
In het vorige nummer van ZenLeven is al bericht over de eerste fase van de verduurzaming, uitgevoerd met de donaties van de jubileum-actie NP25+. In die eerste fase zijn 62 zonnepanelen geplaatst en bovendien de spouwmuren van het hoofdgebouw en het kantoorgebouw geïsoleerd.
In januari was het tijd voor de tweede fase; het isoleren van de rest van het kantoorgebouw. Dat was een enorme klus. Alle pannen gingen van het dak om dat van buitenaf te isoleren, al het glas is vervangen door HR++-glas. Verder is de zuidgevel volledig vernieuwd en is van de oostgevel het bovenste deel vervangen. Nu het kantoor toch leeg was, is daar ook na vijfentwintig jaar de vloer vernieuwd. De hele operatie duurde zo’n week of zes.
Vóór het begin was er in het hoofdgebouw een nood-kantoor ingericht. Pas toen ook het schilderwerk door bewoners en deelnemers aan de extra werkweken klaar was, is het kantoor weer terug verhuisd. Hieronder wat beelden.
Wendy aan het werk in het voorhuis van het hoofdgebouw
Start van het werk aan de oostkant
Alles in de steigers
Oostkant, werk aan het dak en aan de gevel
Dakplaten worden over het gebouw heen getild
Werk aan de zuidgevel
Klaas vraagt zich af of het wel goed komt
Het kantoor tijdens de werkzaamheden
Het kantoor tijdens de werkzaamheden
De steigers zijn weg, maar er wordt nog gewerkt
De nieuwe oostgevel
De nieuwe vloer in het kantoor
Het werk is gedaan, op de plinten na
Iedereen die heeft bijgedragen nogmaals heel hartelijk bedankt.
Ook in het hoofdgebouw moeten alle ramen en deuren op de begane grond nog vervangen worden door tochtvrije deuren en ramen met beter isolerend glas.
Het project NP25+ loopt nog steeds en alle verdere bijdragen zijn heel welkom, op
Jolinda Daishin van Hoogdalem schrijft over haiku’s en andere Japanse poëzie. Zij schrijft zelf regelmatig gedichten, waaronder ook haiku’s. De natuur en zen zijn daarbij een grote inspiratiebron. In het dagelijks leven is Daishin acupuncturist en massagetherapeut. Sinds een aantal jaar geeft ze de Body&Mind weekenden op de Noorderpoort en begeleidt ze mensen in het Zenleven Thuis traject.
Humor
Laat alle bloesems in lachen uitbarsten
Het Japanse woord haiku bestaat uit twee karakters, Hai (俳), dat licht of grappig betekent. En Ku (句), dat vers of gedicht betekent. Haiku is dus een grappig of in ieder geval licht gedicht. Dat zouden we in alle ernst van zen bijna vergeten. Maar lachen of glimlachen relativeert de ernst van het leven. En tegelijk wordt het wel serieus genomen. Ik moet altijd een beetje glimlachen om de volgende haiku van Bassho, de beroemde haikudichter uit de 17e eeuw:
(Uit: Laat alle bloesems in lachen uitbarsten, de mooiste haiku’s van Bassho vertaalt door Jos Vos, Atheneum 2023)
Het is een gedicht dat hij schreef op een van zijn reizen naar het Noorden waar hij strandde in het plaatsje Shitomae vanwege een storm. Hij sliep in de stal van een van de grensovergangbewakers. Het was er niet comfortabel, maar altijd beter dan buiten slapen. En achteraf bezien best geestig. Zeker omdat Shitomae letterlijk ‘voor het pissen betekent’. Japanners zullen de kwinkslag die Bassho hier maakt zeker begrepen hebben. De straal van het paard zal de eigen aandrang tot, verhoogd hebben.
Het doet me denken aan een gedicht van Tan Taigi (1709-1771). Een meer onbekende haiku dichter over wie onlangs een bundel haiku in het Engels verscheen: Haiku Master Taigi. Dit is een vertaling van Klaus-Diether Wirth.
In de zomer zit je in de zendo en dan komt het eraan, een mug. Je zit stil. Is het een mannetje of een vrouwtje? Gaat zij naar mijn buur of pikt ze mij eruit? Laat je je prikken of beweeg je je duim? Tot de volgende komt. Blijf dan nog maar eens in de ongedeelde geest!
Een meer wrange humor treffen we aan bij Issa, een andere beroemde Haiku dichter.
Eenden werden in Japan en China met name in de winter opgegeten. In de lente werden ze met rust gelaten vanwege het nageslacht en de eieren. Dus ze kunnen nu wel opgelucht kwaken dat ze de dans ontsprongen zijn, maar volgend jaar…..Niettemin kwaken ze er onwetend vrolijk op los!
Vaak is Issa wat luchtiger:
Maar ook hier voel je de ondertoon van het tijdelijke, dat wat je echt niet kunt vasthouden. Maar toch vereeuwigd in deze haiku.
_0728.jpg){kind=link}