Hans Reddingius (geboren in 1930) raakte in de jaren zeventig van de vorige eeuw geboeid door de Japanse versvorm haiku. Hij is al veel jaren actief lid van de Haiku Kring Nederland, en was zeven jaar lang hoofdredacteur Nederland van het Nederlands-Vlaamse haikutijdschrift Vuursteen. Sinds 1998 beoefent hij Zen, onder meer in retraites op de Noorder Poort. Hij verzorgt voor ZenLeven een haikurubriek.
Wind
Meestal waait het. Soms even niet, soms zachtjes, soms krachtig en soms verwoestend. Je weet niet waar de wind vandaan komt – komt hij wel ergens vandaan? De wind is er gewoon. Uit alle richtingen die je kunt bedenken kan de wind komen, komt hij soms. De wind is als ons leven dat komt, dat voorbijgaat, even wegvalt, weer terugkomt, altijd als vanouds, altijd weer nieuw.
Overal het riet
in één richting gebogen –
waarheen gaat de wind?
Anton Gerits[1]
Als je voelt en ziet en hoort dat het waait weet je meteen dat alles in beweging is en verandert.
Toen de maan opkwam,
woei de avondwind door ‘t gras,
en riep de koekoek.
Shiki[2]
Soms is de wind verstorend, verontrustend:
Omvergeblazen;
weer opgezet, omgewaaid –
vogelverschrikker.
Buson[2]
Het lijkt alsof de wind overal is, waardoor we beseffen dat alles wat bestaat met elkaar verbonden is.
Op de wind drijvend
steken twee distelpluisjes
de spoorbaan over.
Bert Willems[3]
Als de wind zich roert
tekent de wind over het meer
een flitsend lichtspoor.
Gien de Smit[3]
Soms zorgt de wind voor drama, als het stormt bijvoorbeeld, vaak moeten we buigen voor de wind. Daar zijn veel haiku’s over geschreven. Maar vaak ook zorgt de wind voor korte ogenblikken van geluk.
in de middagzon
het haar van mijn kleindochter
in de zomerwind
Hans Reddingius[4]
Tenslotte nog een van Shiki, die interessant is doordat de befaamde Britse haikudeskundige R.H. Blyth juist deze aanhaalt als ondersteuning voor zijn opvatting dat Shiki niet religieus zou zijn en daardoor in wezen aan de oppervlakte zou blijven. Voor mij is dit een echte zen-haiku. Wat vindt u?
De najaarswind ruist;
voor mij zijn er geen goden,
zijn er geen Boeddha’s.
Shiki[2]
[1] Uit: Haiku Een kleine regenboog. Bloemlezing van Nederlandse en Vlaamse haiku. Samengesteld door W.J. van der Molen, Gaby Bleijenbergh en Bob Verstraete. Kairos, Soest 1993.
[2] Uit: Haiku Een jonge maan. Japanse haiku van de vijftiende eeuw tot heden. Keuze, inleiding en vertaling J. van Tooren. Zesde, herziene druk Meulenhoff, Amsterdam 1983
[3] Uit: Haiku Een vroege pluk. Bloemlezing Nederlandse en Vlaamse haiku, samengesteld door Simon Buschman. Kairos, Soest 1981