Mariëtte nam deel aan het tweejarige, intensieve thuistraject. Ze schreef dit stukje kort na afloop. Zij wil niet met haar achternaam of met een duidelijk herkenbare foto op een website staan.

Over het ZenLeven thuistraject

Er was eens…een ‘thuistraject’ en het kwam als geroepen.

 

Na decennia regelmatig zazen te hebben geoefend - eerst zonder religieus kader, later op de Noorder Poort - had ik het gevoel vast te zitten. Ik mediteerde dagelijks, bezocht een zengroep, deed retraites, maar toch…. Regelmatig dacht ik ‘ja ik wéét wel wat ik nu eigenlijk zou moeten doen, alleen nu maar even niet’…
Ontroerende en verhelderende ervaringen, opgedaan in retraites, vervaagden op den duur tot herinneringen, ze lééfden niet meer. Of: ík leefde ze niet meer.
Zo was het ruim twee jaar geleden.

 

Toen kwam er dat traject en het was dan wel géén sprookje, maar er waren wel overeenkomsten: ik ging op pad en ik besloot om dat zonder reserves te doen. Er vol in te gaan. Dat was belangrijk. Het heeft me geholpen om door te zetten als het moeilijk werd. Dat is ook één van de voordelen van zo’n traject: je moet dóór.  Bovendien hoefde ik niet op zoek naar een “oude wijze vrouw” die me kon begeleiden: Jigen was er van meet af aan, elke twee weken. Ik kon haar vertrouwen. Dat was belangrijk en fijn. Ik heb heel veel mogen ontvangen en kunnen delen. Daarnaast trof ik onverwacht ‘toevallige’ wegwijzers. Die kreeg ik als extraatje erbij cadeau. Soms.

Jigen leerde me om bij het bestuderen van teksten de vraag te stellen: “Wat betekent dit nú voor mij, op dit moment in mijn leven?”.

Het eerste onderwerp was de Vier Edele Waarheden, waarvan ik dacht: ja die heb ik al gehad, dat weten we nu wel… Om er vervolgens met die vraag echt in te duiken en me te laten verrassen. De tekst erover opende zich, er bleek zoveel méér diepte in te zitten dan ik had gedacht. Zo ging het ook met andere onderwerpen. Zoals de “Vier Goddelijke Verblijfplaatsen”, het laatste onderwerp, heel mooi om mee af te sluiten.

 

Terugkijkend lijk ik het eerste jaar – en wat langer - nodig te hebben gehad om een beetje los te komen.  Ik ben toen als het ware in de week gezet. Het meeste verliep in die periode geleidelijk. Behalve toen het tot me doordrong dat het uiteindelijk niet ging om dóen wat je weet dat je moet doen. Dat het een kwestie was van Zijn. Dat kwartje viel plotseling. Hoe kon ik daarmee verder? Immers: Zijn kun je niet herhalen en je kunt het niet dóen.

 

De laatste acht maanden of zo zijn minder gelijkmatig verlopen. Met stroomversnellingen en verrassingen. Zoals het plotseling doorzien van mijn rondtollende, zichzelf versterkende gedachten.  Echt te zien hoe de meeste hun oorsprong vonden in een soort ego-bescherming. Door ze te ontmaskeren bleek ik ze hun kracht te ontnemen. Maar ik merkte ook angst om die quasi-bescherming los te laten. Vrijwel tegelijk met het verlangen me ervan te bevrijden. Om vervolgens in een ruimte terecht te komen… waar ik beter kon zien, écht zien: anderen, mezelf, de héle situatie. Dat is fundamenteel anders dan me vanuit mijn eigen denkkader in een ander verplaatsen. Compassie…ik begin er iets van te begrijpen. Als er een oordeel over anderen opkomt en het me lukt dat op te merken, dan kan ik proberen los te laten en vanuit de ruimte te kijken. Het is vaak verrassend wat ik dan zie. Maar vrijblijvend is het niet: als ik het zie, moet ik er ook iets mee doen of juist niets doen. En als ik dat niet durf??? Soms openbaart zich vanzelf een oplossing. En altijd valt er iets te leren. Het resultaat is verrassend en bemoedigend tot nu toe. Ik leer mezelf anders en beter kennen

Er lijkt basaal iets veranderd: ik voel me levendiger en gelukkiger. Heb misschien iets teruggekregen wat ik kwijt was. Juist doordat ik ook veren heb moeten laten, dingen moeten opgeven die belangrijk voor me waren, maar die ik niet meer kon. Dat kwam niet door het traject, het is het leven. Pijnlijk was het wel. Inmiddels merk ik dat er door dat loslaten ruimte is ontstaan voor iets nieuws. Daar geniet ik van, speels en met kinderlijk plezier.  En daar voel ik me dan weer héél jong bij en vreugdevol.
Dat is niet statisch, het is een beweging die komt en gaat…

 

Naschrift

Eind februari kreeg ik het verzoek iets over het ZenLeven ThuisTraject te schrijven. Dat was een paar dagen nadat we hadden gehoord over Corona-besmettingen in Noord-Italië en we hadden nog geen idee van wat er op ons af zou komen. Nu mijn stukje klaar is, zitten we midden in een crisis. Waar zullen we zijn als dit gepubliceerd wordt? Misschien gebeurt dat wel helemaal niet. Of veel later. Alles is ongewis. En ik heb nog wel over vreugde geschreven. Kan dat? Is het nog wel passend?

 

Mij schiet een uitspraak van Jiun roshi te binnen, dat het erom gaat met je hele wezen een passend antwoord te kunnen geven op dát wat in het moment gevraagd wordt. Ik ben dat beter gaan begrijpen en herkennen. Het heeft me soms diep geraakt en is actueel nu.

 

Als ik nu nog aan mijn stukje moest beginnen zou ik het dan anders doen? Misschien een andere invalshoek kiezen, andere woorden, andere accenten. Maar de inhoud zou niet veranderen. Dus laat ik het zo.

 

Het traject is voor mij op de juiste tijd gekomen. Daar ben ik dankbaar voor.