Hans Reddingius (geboren in 1930) raakte in de jaren zeventig van de vorige eeuw geboeid door de Japanse versvorm haiku. Hij is al veel jaren actief lid van de Haiku Kring Nederland, en was zeven jaar lang hoofdredacteur Nederland van het Nederlands-Vlaamse haikutijdschrift Vuursteen. Sinds 1998 beoefent hij Zen, onder meer in retraites op de Noorder Poort. Hij verzorgt voor ZenLeven een haikurubriek.

Stilte

Stilte – wat is dat eigenlijk, en wat voor betekenis heeft stilte voor je? Interessante vragen, want het antwoord: “stilte is de afwezigheid van geluid” voldoet niet helemaal. Als dat alles was konden we immers meteen ophouden, want in die zin is er vrijwel nooit stilte en kan die dus ook nauwelijks betekenis hebben. Nu ik dit schrijf hoor ik het ruisen van de wind buiten en het tikken van regen, en ik hoor het getik op mijn toetsenbord. Toch zit ik, vind ik, in een stille kamer.

 

Ruisen van water

en ruisen van bladeren –

de stilte daarin

Inge Lievaart[1]

 

Vaak valt stilte op als contrast met een hevig geluid dat er even was.

Vreemd door de stilte

een roffelende stortbui –

vreemd weer de stilte

Inge Lievaart[1]

Wat even aanzwelt

zet zich om in de stilte

van even ervoor

W.J. van der Molen [2]

Je kunt stilte ook ruimer opvatten. Niet alleen als de afwezigheid van opvallend of storend geluid, maar ook als het ontbreken van elke agitatie: beweging, prikkels, opwinding, dynamiek. Maar net als met geluid: zelfs in beweging kan er iets van stilte zijn. Heel raadselachtig, maar dat is het mooie ervan.

in het avondlicht

lopen langs het stille meer

– bloesemgeuren

 

Adri van den Berg[3]

Het water valt maar

staat ze stil, de waterval?

Roerloos de bomen

Jac Vroemen[4]

Ik denk dat veel mensen, en zeker dichters, behoefte hebben aan stilte. We zijn in ons leven aldoor bezig met van alles en dat is ook nuttig en nodig, maar waar het echt om gaat, valt pas te ontdekken als we even ophouden met reageren op prikkels, met maken van plannen, met het doen van o zo noodzakelijke boodschappen.

in de volle trein

zoeken naar de stilte

in mijzelf

Carla Mostert[5]

Van niets meer weten

Diep en onbewegelijk

Zijn als stilstaand water

W.J. van der Molen [2]

[1] Een spoor dat vervloeit. De Beuk, Amsterdam 1988

[2] W.J. van der Molen, Een vijver in zee.’t Schrijverke, ‘s Hertogenbosch 2009

[3] Adri van den Berg, Hoog gras. Radijs V, Marginale uitgeverij Adana, Haren 2012

[4] Jac Vroemen, Stil, de vleugels wijd . Haiku, senryū en tanka. De Beuk, Amsterdam 1996

[5] Carla Mostert, in deze stilte. ’t Schrijverke, ’s Hertogenbosch 2009